System dozoru elektronicznego (tzw. obrączka)

System dozoru elektronicznego został wprowadzony do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego.

Ustawa została uchylona z dniem 1 lipca 2015 r. Jej regulacje zostały transponowane do ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks karny wykonawczy (dalej: k.k.w.).

Omawiana instytucja została uregulowana kompleksowo w rozdziale VIIa k.k.w. zatytułowanym „system dozoru elektronicznego”.

Przepisy dotyczące dozoru elektronicznego stosuje się do kar, środków karnych i środków zabezpieczających, których wykonanie łączy się z zastosowaniem dozoru elektronicznego (art. 43a § 1 k.k.w.).

Na gruncie rozdziału VIIa k.k.w. pod pojęciem „kara” rozumie się także środki karne i środki zabezpieczające (art. 43a § 2 pkt 1 k.k.w.).

Zgodnie z legalną definicją, dozór elektroniczny jest to kontrola zachowania skazanego przy użyciu środków technicznych (art. 43b § 1 k.k.w.).

Natomiast system dozoru elektronicznego to ogół metod postępowania i środków technicznych służących do wykonywania dozoru elektronicznego (art. 43b § 2 k.k.w.).

Zgodnie z art. 43b § 3 k.k.w. w systemie dozoru elektronicznego można kontrolować:
1) przebywanie przez skazanego w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu (dozór stacjonarny);
2) bieżące miejsce pobytu skazanego, niezależnie od tego, gdzie skazany przebywa (dozór mobilny);
3) zachowywanie przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd (dozór zbliżeniowy).

Karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego wykonuje się jako dozór stacjonarny (art. 43c § 1 k.k.w.).

Środki karne i zabezpieczające w systemie dozoru elektronicznego wykonuje się jako dozór zbliżeniowy lub mobilny (art. 43c § 1 k.k.w.).

Nadzór nad wykonywaniem kar z zastosowaniem dozoru elektronicznego oraz orzekanie w sprawach dotyczących wykonania tych kar należą do sądu penitencjarnego, w którego okręgu skazany przebywa (art. 43d § 1 k.k.w. w zw. z art. 43e § 1 k.kw.). Nadzór obejmuje kontrolę i ocenę:
1) legalności i prawidłowości wykonywania orzeczonej kary;
2) prawidłowości obliczania okresów wykonywania orzeczonej kary w systemie dozoru elektronicznego;
3) wykonywania zadań probacyjnych i działalności wychowawczej sądowego kuratora zawodowego oraz przebiegu procesu resocjalizacji skazanego;
4) działalności upoważnionego podmiotu dozorującego w zakresie wykonywania obowiązków przez skazanego;
5) kolejności wykonywania orzeczeń, jak również prawidłowości zawiadamiania o wystąpieniu warunków technicznych pozwalających na niezwłoczne rozpoczęcie wykonania orzeczonej kary lub o dacie, od której będzie to możliwe (art. 43d § 2 k.k.w.).

Natomiast czynności związane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kar z zastosowaniem dozoru elektronicznego oraz nałożonych w związku z nimi obowiązków wykonuje sądowy kurator zawodowy (art. 43d § 3 k.k.w.).

Zgodnie z art. 43e § 1 k.k.w. w sprawach związanych z udzieleniem zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego właściwy jest sąd penitencjarny, w którego okręgu skazany przebywa.

W sprawach związanych z wykonaniem postanowienia o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego i jego uchyleniem właściwy jest sąd penitencjarny, w którego okręgu kara jest wykonywana, z wyjątkiem uchylenia zezwolenia z powodu nie zachowania wyznaczonego terminu na zgłoszenie upoważnionemu podmiotowi dozorującemu gotowości do instancji środków technicznych albo uchyla się od niezwłocznego zainstalowania przez podmiot dozorujący rejestratora lub od założenia nadajnika, kiedy to właściwy jest sąd penitencjarny, który zezwolenia udzielił (art. 43e § 2 k.k.w. w zw. z art. 43zaa § 1 pkt 1 k.k.w. i art. 43m § 1 k.k.w.).

W sprawach wykonywania dozoru zbliżeniowego i mobilnego właściwy jest sąd, w którego okręgu skazany ma miejsce stałego pobytu, a jeżeli skazany nie posiada takiego miejsca – sąd, w którego okręgu orzeczono środek karny lub zabezpieczający wykonywany w systemie dozoru elektronicznego art. 43e § 3 k.k.w.).

Zgodnie z art. 43f § 1 k.k.w. środkami technicznymi służącymi do wykonywania dozoru elektronicznego są:
1) centrala monitorowania;
2) system teleinformatyczny, za pomocą którego podmiot prowadzący centralę monitorowania, podmiot dozorujący, sądy, sądowi kuratorzy zawodowi i inne uprawnione podmioty przetwarzają informacje związane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kar w systemie dozoru elektronicznego (system komunikacyjno-monitorujący);
3) nadajniki;
4) rejestratory stacjonarne i przenośne.

Stosownie do art. 43g § 1 k.k.w. dozór elektroniczny wykonywany jest przez:
1) podmiot prowadzący centralę monitorowania – w zakresie czynności związanych z obsługą tej centrali;
2) podmiot dozorujący – w zakresie pozostałych czynności.

Ustawa przewiduje, że podmiotem prowadzącym centralę monitorowania jest podmiot dozorujący lub jednostka organizacyjna podległa Ministrowi Sprawiedliwości (art. 43g § 2 k.k.w.). Zgodnie z art. 2 ust. 2a ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, Służba Więzienna prowadzi centralę monitorowania w przypadku powierzenia tych obowiązków przez Ministra Sprawiedliwości.

Z kolei podmiotem dozorującym może być przedsiębiorca, instytucja państwowa, podmiot zagraniczny będący przedsiębiorcą w rozumieniu prawa kraju rejestracji i spełniający warunki do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej albo jednostka organizacyjna podległa Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowana (art. 43g § 3 k.k.w.). Wybór takiego podmiotu odbywa się w trybie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (art. 43g § 4 k.k.w.).

Kodeks stanowi, że kara może być wykonywana w systemie dozoru elektronicznego jedynie wówczas, gdy pozwalają na to warunki techniczne obejmujące w szczególności liczbę oraz zasięg dostępnych nadajników i rejestratorów oraz możliwości organizacyjne ich obsługi (art. 43h § 1 k.k.w.).

W razie gdy warunki techniczne nie są wystarczające do jednoczesnego objęcia dozorem mobilnym wszystkich skazanych, wobec których dozór taki został orzeczony, w pierwszej kolejności kieruje się do wykonania dozory mobilne orzeczone jako środek zabezpieczający (art. 43h § 2 k.k.w.).

Jeżeli skazany zamieszkuje wspólnie z inną osobą lub osobami pełnoletnimi, warunkiem rozpoczęcia dozoru stacjonarnego jest uprzednia pisemna zgoda tych osób złożona do sądu, obejmująca także umożliwienie podmiotowi dozorującemu przeprowadzanie czynności kontrolnych (art. 43h § 3 k.k.w.). Oświadczenie takie może takie zostać odebrane przez kuratora sądowego w trakcie zbierania informacji o skazanym, a następnie niezwłocznie przekazane do sądu (art. 43h § 5 k.k.w.). Co istotne, cofnięcie zgody po wydaniu postanowienia o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego jest nieskuteczne (art. 43h § 8 k.k.w.).

W razie potrzeby, na zarządzenie sędziego penitencjarnego, kurator sądowy ustala, w drodze zebrania informacji, czy skazany zamieszkuje wspólnie z inną osobą lub osobami pełnoletnimi, a jeżeli tak, to uzyskuje dane personalne tych osób, a następnie poucza je o warunkach wykonywania kary w systemie dozoru elektronicznego oraz konsekwencjach, jakie wynikają z jej wykonywania dla osób zamieszkujących ze skazanym. Kurator sądowy ustala warunki rodzinne oraz socjalno-bytowe, w których zamieszkuje skazany, w zakresie niezbędnym do prawidłowego wykonania kary w systemie dozoru elektronicznego. Informacje te kurator sądowy przekazuje niezwłocznie do sądu (art. 43h § 4 k.k.w.).

Stosownie do art. 43i § 1 k.k.w. sąd, który wykonuje karę z zastosowaniem dozoru elektronicznego, żąda od podmiotu dozorującego nadesłania informacji, czy warunki techniczne pozwalają na niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania tej kary, a jeśli nie – od jakiej daty będzie to możliwe.

Jeżeli z informacji uzyskanych od podmiotu dozorującego wynika, że nie jest możliwe niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd orzeka o odroczeniu wykonania tej kary na czas określony. Łączny okres odroczenia nie może być dłuższy niż rok (art. 43i § 2 k.k.w.). Jeżeli po upływie łącznego okresu odroczenia, z informacji uzyskanych od podmiotu dozorującego wynika, że w dalszym ciągu nie jest możliwe niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania środka karnego, sąd orzeka o uchyleniu kontroli zakazu lub obowiązku z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego, a w miarę potrzeby stosuje zamiast lub obok orzeczonego środka karnego środek karny, o którym mowa w art. 39 pkt 2-2e Kodeksu karnego. Stosując środek lub środki karne, sąd ma na względzie, by ich dolegliwość nie przekraczała łącznie środka karnego orzeczonego w wyroku (art. 43j § 1 k.k.w.). Jeżeli po upływie łącznego okresu odroczenia, z informacji uzyskanych od podmiotu dozorującego wynika, że w dalszym ciągu nie jest możliwe niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania środka zabezpieczającego, sąd orzeka w przedmiocie zmiany lub uchylenia środka zabezpieczającego (art. 43j § 2 k.k.w.). Na oba postanowienia o uchyleniu przysługuje zażalenie (art. 43j § 3 k.k.w.).

Na postanowienie o odroczeniu wykonania kary przysługuje zażalenie (art. 43i § 3 k.k.w.).

Powyższe przepisy nie mają jednak zastosowania do postępowania w przedmiocie udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (art. 43i § 4 k.k.w.).

Zgodnie z art. 43k § 1 k.k.w. w przypadku dozoru zbliżeniowego lub mobilnego, po uzyskaniu od podmiotu dozorującego informacji, że możliwe jest niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd wydaje postanowienie o rozpoczęciu dozoru elektronicznego, w którym:
1) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
2) określa, jakie środki techniczne mają zostać zainstalowane.

Termin zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych, nie może być dłuższy niż 24 godziny od zwolnienia skazanego z zakładu karnego, a jeśli skazany przebywa na wolności, nie dłuższy niż 24 godziny od ogłoszenia lub doręczenia skazanemu postanowienia o rozpoczęciu dozoru elektronicznego. Jeżeli wobec skazanego przebywającego w zakładzie karnym orzeczono dozór mobilny lub zbliżeniowy, można wyznaczyć termin założenia nadajnika w okresie do 7 dni przed zakończeniem odbywania kary lub warunkowym przedterminowym zwolnieniem. W takim wypadku o terminie powiadamia się podmiot dozorujący i dyrektora zakładu karnego, a art. 43k § 1 pkt 1 k.k.w nie stosuje się (art. 43k § 2 k.k.w.).

Po ogłoszeniu lub przy doręczeniu postanowienia o rozpoczęciu dozoru elektronicznego albo postanowienia o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego należy doręczyć skazanemu pisemne pouczenie o przysługujących mu prawach i ciążących na nim obowiązkach związanych z dozorem elektronicznym, jak również o konsekwencjach naruszenia tych obowiązków. Odpis postanowienia przesyła się niezwłocznie sądowemu kuratorowi zawodowemu i podmiotowi dozorującemu (art. 43k § 4 k.k.w.).

Rozpoczęcie wykonywania dozoru elektronicznego następuje z dniem, w którym wobec skazanego uruchomiono środki techniczne niezbędne do wykonywania kary w tym systemie (art. 43k § 6 k.k.w.).

Jeżeli czas trwania dozoru elektronicznego jest określony, po rozpoczęciu wykonywania dozoru sąd zawiadamia skazanego i podmiot dozorujący o dacie jego zakończenia (art. 43k § 7 k.k.w.).

Jeżeli wobec skazanego orzeczono zakaz zbliżania się do określonej osoby kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego, sąd poucza tę osobę o prawie do wystąpienia z wnioskiem o wyposażenie jej w rejestrator przenośny albo stacjonarny oraz o tym, że w razie umyślnego dopuszczenia do zniszczenia, uszkodzenia, uczynienia niezdatnym do użytku nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub przenośnego sąd może nałożyć na skazanego lub osobę chronioną opłatę wyrównawczą na rzecz podmiotu dozorującego, a także że w celu sprawdzenia prawidłowości funkcjonowania i użytkowania rejestratora lub nadajnika podmiot dozorujący może dokonać, w każdym czasie, kontroli tych środków technicznych (art. 43l § 1 k.k.w.).

Jeżeli osoba chroniona nie wystąpi z wnioskiem o wyposażenie jej w rejestrator przenośny albo stacjonarny w terminie miesiąca od otrzymania pouczenia, albo oświadczy, że nie będzie korzystać z rejestratora, sąd orzeka o zmianie dozoru zbliżeniowego na dozór mobilny. W takiej sytuacji Sąd, który wykonuje karę z zastosowaniem dozoru elektronicznego, żąda od podmiotu dozorującego nadesłania informacji, czy warunki techniczne pozwalają na niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania tej kary, a jeśli nie – od jakiej daty będzie to możliwe. W przypadku dozoru zbliżeniowego lub mobilnego, po uzyskaniu od podmiotu dozorującego informacji, że możliwe jest niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd wydaje postanowienie o rozpoczęciu dozoru elektronicznego, w którym:
1) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
2) określa, jakie środki techniczne mają zostać zainstalowane (art. 43l § 2 k.k.w.).

Na postanowienie o zmianie dozoru zbliżeniowego na dozór mobilny przysługuje zażalenie stronom i osobie chronionej (art. 43l § 3 k.k.w.).

Stosownie do art. 43la § 1 k.k.w. sąd penitencjarny może udzielić skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:
1) wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 § 2 Kodeksu karnego (multirecydywa);
2) jest to wystarczające do osiągnięcia celów kary;
3) skazany posiada określone miejsce stałego pobytu;
4) osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły;
5) odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne.

Przepis ten stosuje się odpowiednio do skazanego, któremu wymierzono dwie lub więcej niepodlegających łączeniu kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno, nieprzekraczających w sumie jednego roku i 6 miesięcy (art. 43la § 6 k.k.w.).

Skazanemu, który nie rozpoczął wykonywania kary w zakładzie karnym, można udzielić zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji, a także inne szczególne okoliczności nie przemawiają za potrzebą osadzenia skazanego w zakładzie karnym (art. 43la § 2 k.k.w.). Przepis ten stosuje się odpowiednio do skazanego, któremu wymierzono dwie lub więcej niepodlegających łączeniu kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno, nieprzekraczających w sumie jednego roku i 6 miesięcy (art. 43la § 6 k.k.w.).

Skazanemu, który rozpoczął już odbywanie kary w zakładzie karnym, można udzielić zezwolenia na odbycie w systemie dozoru elektronicznego pozostałej części kary, jeżeli za udzieleniem zezwolenia przemawiają dotychczasowa postawa i zachowanie skazanego (art. 43la § 3 k.k.w.). Przepis ten stosuje się odpowiednio do skazanego, któremu wymierzono dwie lub więcej niepodlegających łączeniu kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno, nieprzekraczających w sumie jednego roku i 6 miesięcy (art. 43la § 6 k.k.w.).

Sąd może udzielić zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego pomimo braku zgody osób zamieszkujących, jeżeli wykonanie kary w systemie dozoru elektronicznego w sposób oczywisty nie wiąże się z nadmiernymi trudnościami dla osoby, która tej zgody nie wyraziła, i narusza jej prywatność jedynie w nieznacznym stopniu (art. 43la § 4 k.k.w.). Osobie zamieszkującej, która nie wyraziła zgody przysługuje zażalenie na udzielenie zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego pomimo braku jej zgody (art. 43la § 5 k.k.w.). Przepis ten stosuje się odpowiednio do skazanego, któremu wymierzono dwie lub więcej niepodlegających łączeniu kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno, nieprzekraczających w sumie jednego roku i 6 miesięcy (art. 43la § 6 k.k.w.).

Na podstawie art. 43lb k.k.w. przepisy rozdziału VIIa k.k.w. stosuje się także do skazanego, wobec którego orzeczono zastępczą karę pozbawienia wolności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe lub karę pozbawienia wolności orzeczoną w warunkach, o których mowa w art. 37b lub w art. 87 § 2 Kodeksu karnego.

W sprawach o udzielenie skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny orzeka na wniosek skazanego lub na wniosek jego obrońcy, prokuratora, sądowego kuratora zawodowego lub dyrektora zakładu karnego (art. 43lc k.k.w.).

Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego dotyczy skazanego, który odbywa już karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym, posiedzenie sądu penitencjarnego odbywa się w tym zakładzie, w którym skazany przebywa. W takiej sytuacji, sąd penitencjarny wysłuchuje przedstawiciela administracji zakładu karnego co do celowości udzielenia zezwolenia, a udział prokuratora w posiedzeniu o udzielenie zezwolenia jest obowiązkowy (art. 43le § 1-3 k.k.w.).

Przed wydaniem postanowienia o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny ustala, czy na przeszkodzie udzieleniu zezwolenia nie stoją warunki techniczne. W tym celu sąd żąda nadesłania informacji od podmiotu dozorującego. Jeżeli udzieleniu zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego stoją na przeszkodzie warunki techniczne, sędzia penitencjarny pozostawia wniosek bez rozpoznania (art. 43lf § 1-2 k.k.w.).

Przed wydaniem postanowienia o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny wysłuchuje skazanego lub jego obrońcę, sądowego kuratora zawodowego, jeżeli składał wniosek o zezwolenie oraz przedstawiciela skazanego (art. 43lg k.k.w.).

Z mocy art. 43lh § 1 k.k.w. w postanowieniu o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny:
1) określa miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania nałożonych obowiązków oraz rodzaj podlegających zainstalowaniu środków technicznych;
2) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego podmiotowi dozorującemu gotowości do zainstalowania rejestratora stacjonarnego lub przenośnego lub nadajnika.

Odpis postanowienia sądu penitencjarnego doręcza się sądowemu kuratorowi zawodowemu i podmiotowi dozorującemu (art. 43lh § 4 k.k.w.).

O wydaniu postanowienia sędzia penitencjarny niezwłocznie zawiadamia pokrzywdzonego, jego przedstawiciela ustawowego lub osobę, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje, jeżeli złożyli wniosek, o zawiadomienie pokrzywdzonego jego przedstawiciela ustawowego lub osobę, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje, o zwolnieniu skazanego z zakładu karnego po odbyciu kary, o ucieczce skazanego z zakładu karnego, a także o wydaniu decyzji o udzieleniu skazanemu: przepustki, czasowego zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego bez dozoru lub bez konwoju funkcjonariusza Służby Więziennej albo asysty innej osoby godnej zaufania, przerwy w wykonaniu kary, warunkowego zwolnienia (art. 43lh § 5 k.k.w.).

W przypadku objęcia wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności wykonywanej w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny z urzędu uchyla zezwolenie na odbycie tej kary w tym systemie, co nie stoi na przeszkodzie jednoczesnemu udzieleniu zezwolenia na odbycie kary łącznej pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli zachodzą warunki określone w art. 43la § 1 k.k.w. (art. 43li k.k.w.).

Na postanowienie sądu penitencjarnego o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, zażalenie przysługuje skazanemu lub jego obrońcy, prokuratorowi, a także sądowemu kuratorowi zawodowemu lub dyrektorowi zakładu karnego, jeżeli składali wniosek o udzielenie zezwolenia (art. 43lj § 1 k.k.w.).

Na postanowienie sądu penitencjarnego o odmowie udzielenia zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego przysługuje zażalenie skazanemu lub jego obrońcy, prokuratorowi, a także sądowemu kuratorowi zawodowemu lub dyrektorowi zakładu karnego, jeżeli składali wniosek o udzielenie zezwolenia (art. 43lk k.k.w.).

Ponowny wniosek skazanego lub jego obrońcy o udzielenie zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, w tej samej sprawie, złożony przed upływem 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia o odmowie udzielenia tego zezwolenia, pozostawia się bez rozpoznania (art. 43ll k.k.w.).

Przed uchyleniem zezwolenia sąd penitencjarny, o ile uzna to za konieczne, wysłuchuje skazanego lub jego obrońcę, a także sądowego kuratora zawodowego oraz przedstawiciela skazanego (art. 43lm § 1 k.k.w.).

Na postanowienie sądu penitencjarnego o uchyleniu zezwolenia przysługuje zażalenie (art. 43lm § 2 k.k.w.).

O warunkowym przedterminowym zwolnieniu skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego orzeka na posiedzeniu sąd penitencjarny, w którego okręgu skazany posiada miejsce stałego pobytu (art. 43ln § 1 k.k.w.). Wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie może złożyć również sądowy kurator zawodowy (art. 43ln § 2 k.k.w.).

Udzielając warunkowego przedterminowego zwolnienia, sąd uchyla zezwolenie na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (art. 43ln § 3 k.k.w.).

Udzielenie warunkowego przedterminowego zwolnienia nie jest dopuszczalne wobec skazanego, który odbywa w systemie dozoru elektronicznego zastępczą karę pozbawienia wolności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe (art. 43ln § 4 k.k.w.).

W razie odwołania warunkowego przedterminowego sąd penitencjarny orzeka o tym, w jakim zakresie karę pozbawienia wolności należy uznać za wykonaną, uwzględniając zaliczenie na poczet kary okresu objętego systemem dozoru elektronicznego, także poleca doprowadzić skazanego do zakładu karnego, o czym należy go pouczyć (art. 43ln § 5 k.k.w.).

Skazany ma obowiązek zgłosić podmiotowi dozorującemu, w terminie i w sposób, które zostały określone przez sąd, gotowość do instalacji środków technicznych (art. 43m § 1 k.k.w.).

Podmiot dozorujący dokonuje niezwłocznej rejestracji zgłoszenia skazanego (art. 43m § 2 k.k.w.).

Podmiot dozorujący niezwłocznie zawiadamia sądowego kuratora zawodowego oraz sąd o niezgłoszeniu przez skazanego gotowości skazanego albo o uchylaniu się skazanego od instalacji środka technicznego (art. 43m § 1 k.k.w.).

Zgodnie z art. 43n § 1 i 2 k.k.w. skazany, wobec którego wykonywany jest dozór elektroniczny, ma obowiązek:
1) nieprzerwanie nosić nadajnik;
2) dbać o powierzone mu środki techniczne, w tym zwłaszcza chronić je przed utratą, zniszczeniem, uszkodzeniem lub uczynieniem niezdatnymi do użytku, oraz zapewniać ich stałe zasilanie energią elektryczną;
3) udostępniać podmiotowi dozorującemu powierzone środki techniczne do kontroli, naprawy lub wymiany na każde żądanie tego podmiotu, w tym również umożliwiając pracownikom tego podmiotu wejście do pomieszczeń, w których skazany przebywa, lub na nieruchomość stanowiącą jego własność lub będącą w jego zarządzie;
4) udzielać prezesowi sądu lub upoważnionemu sędziemu, sądowemu kuratorowi zawodowemu, podmiotowi dozorującemu i podmiotowi prowadzącemu centralę monitorowania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary i wykonywania nałożonych obowiązków oraz stawiać się na wezwania sędziego i kuratora;
5) pozostawać we wskazanym przez sąd miejscu w wyznaczonym czasie;
6) odbierać połączenia przychodzące do rejestratora stacjonarnego;
7) umożliwiać sądowemu kuratorowi zawodowemu wejście do mieszkania lub na nieruchomość, gdzie zainstalowano rejestrator;
8) udzielać osobom upoważnionym, na ich żądanie, wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary i wykonywania nałożonych obowiązków, również przy użyciu rejestratora stacjonarnego.

Zgodnie zaś z art. 43n § 3 k.k.w. skazany, wobec którego wykonywany jest dozór mobilny lub zbliżeniowy, ma ponadto obowiązek:
1) nieprzerwanie nosić rejestrator przenośny;
2) odbierać połączenia przychodzące do rejestratora przenośnego;
3) udzielać osobom upoważnionym, na ich żądanie, wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary i wykonywania nałożonych obowiązków, również przy użyciu rejestratora przenośnego.

Stosownie do art. 43na k.k.w. obowiązek pozostawania we wskazanym przez sąd miejscu w wyznaczonym czasie obejmuje pozostawanie skazanego w miejscu stałego pobytu lub w innym wskazanym miejscu w wyznaczonym czasie. Sąd penitencjarny określa przedziały czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia, w których skazany ma prawo się oddalić z miejsca stałego pobytu lub innego wskazanego miejsca na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie, w szczególności w celu:
1) świadczenia pracy;
2) wykonywania praktyk religijnych lub korzystania z posług religijnych;
3) sprawowania opieki nad osobą małoletnią, osobą niedołężną lub chorą;
4) kształcenia i samokształcenia oraz wykonywania twórczości własnej;
5) korzystania z urządzeń lub zajęć kulturalno-oświatowych i sportowych;
6) komunikowania się z obrońcą, pełnomocnikiem oraz wybranym przez siebie przedstawicielem (osoba godna zaufania, zwłaszcza spośród przedstawicieli stowarzyszeń, fundacji, organizacji oraz instytucji);
7) komunikowania się z podmiotami – stowarzyszenia, fundacje, organizacje oraz instytucje, których celem działania jest uczestnictwo społeczeństwa w wykonywaniu orzeczeń, pomoc w społecznej readaptacji skazanych oraz Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, jak również kościoły i inne związki wyznaniowe oraz osoby godne zaufania;
8) utrzymywania więzi z rodziną lub innymi bliskimi osobami;
9) korzystania z opieki medycznej lub udziału w terapii;
10) dokonania niezbędnych zakupów.

Sąd penitencjarny może nałożyć na skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego obowiązki określone w art. 72 Kodeksu karnego. Obowiązki te mogą zostać nałożone również na wniosek prokuratora lub sądowego kuratora zawodowego (art. 43nb § 1 k.k.w.).

Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają, sąd penitencjarny może w czasie odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego ustanawiać, rozszerzać lub zmieniać obowiązki określone w art. 72 § 1 pkt 3-8 Kodeksu karnego lub zwolnić od wykonania nałożonych na tej podstawie obowiązków, z wyjątkiem obowiązku określonego w art. 72 § 2 Kodeksu karnego, a także zmieniać rodzaj zastosowanych środków technicznych (art. 43nb § 2 k.k.w.).

W wyjątkowym przypadku, uzasadnionym szczególnymi okolicznościami, sąd penitencjarny może zmienić miejsce wykonywania dozoru stacjonarnego (art. 43o § 1 k.k.w.).

Do postanowienia o zmianie miejsca wykonywania dozoru stacjonarnego stosuje się odpowiednio przepisy art. 43k § 1, art. 43lf § 1 i art. 43m k.k.w. W przypadku dozoru zbliżeniowego lub mobilnego, po uzyskaniu od podmiotu dozorującego informacji, że możliwe jest niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd wydaje postanowienie o rozpoczęciu dozoru elektronicznego, w którym:
1) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
2) określa, jakie środki techniczne mają zostać zainstalowane.
Przed wydaniem postanowienia o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny ustala, czy na przeszkodzie udzieleniu zezwolenia nie stoją warunki techniczne. W tym celu sąd żąda nadesłania informacji od podmiotu dozorującego. Skazany ma obowiązek zgłosić podmiotowi dozorującemu, w terminie i w sposób, które zostały określone przez sąd, gotowość do instalacji środków technicznych. Podmiot dozorujący dokonuje niezwłocznej rejestracji zgłoszenia, a także niezwłocznie zawiadamia sądowego kuratora zawodowego oraz sąd o niezgłoszeniu przez skazanego gotowości albo o uchylaniu się skazanego od instalacji środka technicznego (art. 43o § 2 k.k.w.).

W uzasadnionych przypadkach sąd penitencjarny może zmieniać przedziały czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia, w których skazany ma prawo się oddalić z miejsca stałego pobytu lub innego wskazanego miejsca na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie (art. 43o § 3 k.k.w.).

W uzasadnionych przypadkach, gdy niezbędne jest szybkie dokonanie zmiany, przedziały czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia mogą zostać zmienione również w drodze decyzji sądowego kuratora zawodowego, który niezwłocznie informuje o tym sędziego penitencjarnego i wprowadza informacje do systemu komunikacyjno-monitorującego. Sąd penitencjarny może uchylić zmiany wprowadzone przez sądowego kuratora zawodowego albo dokonać w nich własnej zmiany (art. 43o § 4 k.k.w.).

W przypadkach szczególnie ważnych dla skazanego, uzasadnionych względami zdrowotnymi, rodzinnymi lub osobistymi, sądowy kurator zawodowy może zezwolić skazanemu na opuszczenie miejsca wykonywania dozoru stacjonarnego na okres nieprzekraczający jednorazowo 7 dni, w miarę potrzeby w asyście osoby najbliższej lub osoby godnej zaufania, niezwłocznie informując o tym prezesa sądu, upoważnionego sędziego lub sędziego penitencjarnego i wprowadzając tę informację do systemu komunikacyjno-monitorującego (art. 43p § 1 k.k.w.).

Zezwolenie może być cofnięte, jeżeli po jego udzieleniu pojawiły się informacje lub okoliczności uzasadniające obawę, że skazany w okresie zezwolenia może naruszyć porządek prawny (art. 43p § 2 k.k.w.).

Jeżeli zezwolenie zostało cofnięte, skazanemu nie udziela się ponownego zezwolenia na opuszczenie miejsca wykonywania dozoru stacjonarnego (art. 43p § 3 k.k.w.).

Jeżeli przemawiają za tym ważne względy zdrowotne lub osobiste, sąd penitencjarny może zarządzić przerwę w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego (art. 43q § 1 k.k.w.).

Przerwą w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego jest okres między usunięciem przez podmiot dozorujący choćby jednego ze środków technicznych niezbędnych do wykonywania dozoru a ponownym założeniem lub zainstalowaniem wszystkich stosowanych środków technicznych. Przepisy art. 43k § 1, art. 43lh § 1, art. 43lj § 1 oraz art. 43m k.k.w. stosuje się odpowiednio (art. 43q § 2 k.k.w.).

Sąd może odwołać przerwę w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego w razie ustania przyczyny, dla której została zarządzona, lub w wypadku gdy skazany nie korzysta z przerwy zgodnie z celem, w jakim została zarządzona, albo rażąco narusza porządek prawny (art. 43q § 3 k.k.w.).

Na postanowienie w przedmiocie przerwy oraz odwołania przerwy przysługuje zażalenie (art. 43q § 4 k.k.w.).

W przypadku niecierpiącym zwłoki, z uwagi na zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, sądowy kurator zawodowy może wyrazić zgodę na odinstalowanie rejestratora stacjonarnego lub usunięcie nadajnika (art. 43r § 1 k.k.w.).

Prezes sądu lub upoważniony sędzia w terminie 7 dni od wyrażenia zgody na odinstalowanie rejestratora stacjonarnego lub usunięcie nadajnika, zarządza ponowne zainstalowanie rejestratora lub założenie nadajnika albo występuje do sądu o zarządzenie przerwy w wykonaniu kary (art. 43r § 2 k.k.w.).

Po ustaniu przyczyny usunięcia urządzenia lub nadajnika prezes sądu lub upoważniony sędzia lub sędzia penitencjarny, na wniosek sądowego kuratora zawodowego, zarządza jego ponowne zainstalowanie lub założenie. W przypadku dozoru zbliżeniowego lub mobilnego, po uzyskaniu od podmiotu dozorującego informacji, że możliwe jest niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd wydaje postanowienie o rozpoczęciu dozoru elektronicznego, w którym:
1) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
2) określa, jakie środki techniczne mają zostać zainstalowane.
W postanowieniu o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny:
1) określa miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania nałożonych obowiązków oraz rodzaj podlegających zainstalowaniu środków technicznych;
2) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego podmiotowi dozorującemu gotowości do zainstalowania rejestratora stacjonarnego lub przenośnego lub nadajnika.
Na postanowienie sądu penitencjarnego przysługuje zażalenie. Skazany ma obowiązek zgłosić podmiotowi dozorującemu, w terminie i w sposób, które zostały określone przez sąd, gotowość do instalacji środków technicznych. Podmiot dozorujący dokonuje niezwłocznej rejestracji zgłoszenia, a także niezwłocznie zawiadamia sądowego kuratora zawodowego oraz sąd o niezgłoszeniu przez skazanego gotowości albo o uchylaniu się skazanego od instalacji środka technicznego (art. 43r § 3 k.k.w.).

W razie umyślnego dopuszczenia do zniszczenia, uszkodzenia, uczynienia niezdatnym do użytku nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub przenośnego sąd może nałożyć na skazanego lub osobę chronioną opłatę wyrównawczą na rzecz podmiotu dozorującego. W sprawach egzekucji opłaty wyrównawczej stosuje się przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 43s § 1 k.k.w.).

Na postanowienie w przedmiocie nałożenia opłaty wyrównawczej przysługuje zażalenie (art. 43s § 2 k.k.w.).

Opłaty nie można orzec po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym miało miejsce zniszczenie, uszkodzenie, uczynienie niezdatnym do użytku nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub przenośnego (art. 43s § 3 k.k.w.).

Na podstawie art. 43t § 1 k.k.w. wykonując dozór elektroniczny, podmiot dozorujący:
1) niezwłocznie po zaistnieniu warunków technicznych informuje sąd o możliwości rozpoczęcia wykonywania dozoru elektronicznego;
2) zakłada skazanemu nadajnik niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
3) w razie orzeczenia dozoru stacjonarnego instaluje rejestrator stacjonarny w terminie wskazanym w pkt 2;
3a) w razie orzeczenia dozoru mobilnego lub zbliżeniowego niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych, przekazuje rejestrator przenośny skazanemu oraz instruuje go co do sposobu używania rejestratora;
4) w razie orzeczenia dozoru zbliżeniowego przekazuje rejestrator przenośny osobie chronionej zakazem zbliżania oraz instruuje tę osobę co do sposobu używania rejestratora;
5) kontroluje prawidłowość działania środków technicznych;
6) po zakończeniu dozoru, a także na polecenie sądu lub sądowego kuratora zawodowego, usuwa nadajnik, rejestrator stacjonarny lub rejestrator przenośny używany przez osobę chronioną lub skazanego.

Na podstawie art. 43t § 2 k.k.w. wykonując dozór elektroniczny, podmiot prowadzący centralę monitorowania:
1) w razie orzeczenia dozoru mobilnego nieprzerwanie kontroluje miejsce pobytu skazanego;
2) kontroluje przestrzeganie przez skazanego obowiązków związanych ze stosowaniem dozoru;
3) rejestruje każde zdarzenie polegające na przerwaniu lub nawiązaniu łączności między środkami technicznymi oraz każde nieuprawnione oddziaływanie na te środki, a także wyczerpanie się wewnętrznego źródła zasilania;
4) niezwłocznie zawiadamia sądowego kuratora zawodowego oraz prezesa sądu, upoważnionego sędziego lub sędziego penitencjarnego o nieprzestrzeganiu obowiązków związanych ze stosowaniem dozoru, oraz o każdym zdarzeniu polegającym na przerwaniu lub nawiązaniu łączności między środkami technicznymi oraz każdym nieuprawnionym oddziaływaniu na te środki, a także wyczerpaniu się wewnętrznego źródła zasilania;
5) wykonuje polecenia prezesa sądu, upoważnionego sędziego, sędziego penitencjarnego i sądowego kuratora zawodowego związane z przebiegiem dozoru.

Stosownie do art. 43u § 1 k.k.w. osoba posiadająca tytuł prawny do nieruchomości lub lokalu, w których ma zostać albo został zainstalowany rejestrator stacjonarny, obowiązana jest umożliwić podmiotowi dozorującemu:
1) zainstalowanie rejestratora w warunkach zapewniających jego prawidłowe działanie;
2) wykonywanie czynności kontrolnych mających na celu sprawdzenie prawidłowości działania rejestratora.

W razie potrzeby podmiot dozorujący może żądać od Policji udzielenia pomocy przy dokonywaniu czynności przeprowadzanych na podstawie przepisów niniejszego oddziału, w szczególności przy wejściu do miejsca, gdzie zainstalowany jest rejestrator lub gdzie przebywa skazany (art. 43u § 2 k.k.w.).

Kosztami czynności wykonanych przez Policję sąd obciąża skazanego, jeżeli niedopełnienie przez niego obowiązków związanych z dozorem elektronicznym spowodowało potrzebę żądania udzielenia pomocy przy dokonywaniu czynności przeprowadzanych na podstawie przepisów niniejszego oddziału, w szczególności przy wejściu do miejsca, gdzie zainstalowany jest rejestrator lub gdzie przebywa skazany. Skazanego należy pouczyć o możliwości obciążenia go kosztami (art. 43u § 3 k.k.w.).

Na postanowienie w przedmiocie obciążenia skazanego kosztami przysługuje zażalenie (art. 43u § 4 k.k.w.).

W celu sprawdzenia prawidłowości funkcjonowania i użytkowania rejestratora lub nadajnika podmiot dozorujący może dokonać, w każdym czasie, kontroli tych środków technicznych. Podmiot dozorujący dokonuje kontroli w razie stwierdzenia nieuprawnionego oddziaływania na rejestrator lub nadajnik (art. 43v § 1 k.k.w.).

Osobą, której dotyczy kontrola, może być skazany, osoba chroniona zakazem zbliżania, osoba zamieszkująca wspólnie ze skazanym oraz osoba posiadająca tytuł prawny do nieruchomości lub lokalu, w którym został zainstalowany rejestrator stacjonarny (art. 43v § 2 k.k.w.).

Przed przystąpieniem do kontroli pracownik podmiotu dozorującego okazuje osobom, których dotyczy kontrola, dokument identyfikujący go jako osobę uprawnioną do przeprowadzenia kontroli, wystawiony przez podmiot dozorujący (art. 43v § 3 k.k.w.).

Kontrolę przeprowadza się zgodnie z jej celem, z zachowaniem umiaru i poszanowania godności ludzkiej oraz bez wyrządzania zbędnych dolegliwości (art. 43v § 4 k.k.w.).

Kontrolę techniczną należy przeprowadzać po godzinie 6:00, a przed godziną 22:00, chyba że zachodzi przypadek niecierpiący zwłoki (art. 43v § 5 k.k.w.).

Osobom, których dotyczy kontrola, przysługuje zażalenie do sądu na sposób jej przeprowadzenia (art. 43v § 6 k.k.w.).

Podmiot dozorujący może bez zgody prezesa sądu, upoważnionego sędziego lub sędziego penitencjarnego usunąć, wymienić, zainstalować lub założyć rejestrator lub nadajnik, jeżeli:
1) rejestrator lub nadajnik uległ uszkodzeniu, zniszczeniu, zużyciu albo z innych powodów nie działa prawidłowo;
2) jest to konieczne z uwagi na zagrożenie życia lub zdrowia skazanego;
3) Minister Sprawiedliwości dokonał wyboru innego podmiotu jako podmiotu dozorującego (art. 43w § 1 k.k.w.).

O dokonanym usunięciu, wymianie, instalacji lub założeniu rejestratora lub nadajnika podmiot dozorujący niezwłocznie zawiadamia prezesa sądu lub upoważnionego sędziego, wskazując podjęte działanie oraz jego powód (art. 43w § 2 k.k.w.).

Podmiot dozorujący przechowuje i archiwizuje dane osobowe w postaci imienia, nazwiska i numeru PESEL skazanego oraz informacje zarejestrowane w związku z wykonywaniem dozoru elektronicznego. Jeżeli skazany nie posiada obywatelstwa polskiego oraz nadanego numeru PESEL, zamiast tego numeru przechowuje się i archiwizuje numer paszportu lub innego dokumentu tożsamości identyfikującego skazanego (art. 43x § 1 k.k.w.). Dane osobowe i informacje przechowuje się, w sposób zapewniający ich bezpieczeństwo, przez okres 2 lat od dnia ich uzyskania (art. 43x § 2 k.k.w.).

Dane przechowywane przez podmiot dozorujący mogą być ujawnione Policji i przez nią przetwarzane wyłącznie w celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw lub przestępstw skarbowych (art. 43x § 3 k.k.w.).

W razie stwierdzenia istotnych uchybień w wykonywaniu dozoru elektronicznego przez podmiot dozorujący sędzia penitencjarny wzywa podmiot dozorujący do usunięcia uchybień w wyznaczonym terminie, nie dłuższym jednak niż 3 miesiące (art. 43y § 1 k.k.w.).

W przypadku nieusunięcia uchybień w wyznaczonym terminie prezes właściwego sądu zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości (art. 43y § 2 k.k.w.).

Jeżeli umowa z podmiotem dozorującym została unieważniona, rozwiązana, upłynął okres, na który została zawarta, lub z innych przyczyn przestała wiązać strony, a nie jest możliwe niezwłoczne powierzenie czynności innemu podmiotowi dozorującemu, wykonywanie kar w systemie dozoru elektronicznego ulega przerwie. Przerwą w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego jest okres między usunięciem przez podmiot dozorujący choćby jednego ze środków technicznych niezbędnych do wykonywania dozoru a ponownym założeniem lub zainstalowaniem wszystkich stosowanych środków technicznych. W przypadku dozoru zbliżeniowego lub mobilnego, po uzyskaniu od podmiotu dozorującego informacji, że możliwe jest niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd wydaje postanowienie o rozpoczęciu dozoru elektronicznego, w którym:
1) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
2) określa, jakie środki techniczne mają zostać zainstalowane.
W postanowieniu o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd penitencjarny:
1) określa miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania nałożonych obowiązków oraz rodzaj podlegających zainstalowaniu środków technicznych;
2) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego podmiotowi dozorującemu gotowości do zainstalowania rejestratora stacjonarnego lub przenośnego lub nadajnika.
Na postanowienie sądu penitencjarnego przysługuje zażalenie. Skazany ma obowiązek zgłosić podmiotowi dozorującemu, w terminie i w sposób, które zostały określone przez sąd, gotowość do instalacji środków technicznych. Podmiot dozorujący dokonuje niezwłocznej rejestracji zgłoszenia, a także niezwłocznie zawiadamia sądowego kuratora zawodowego oraz sąd o niezgłoszeniu przez skazanego gotowości albo o uchylaniu się skazanego od instalacji środka technicznego (art. 43z § 1 k.k.w.).

Sąd zawiadamia skazanego o dacie rozpoczęcia przerwy. Sąd, który wykonuje karę z zastosowaniem dozoru elektronicznego, żąda od podmiotu dozorującego nadesłania informacji, czy warunki techniczne pozwalają na niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania tej kary, a jeśli nie – od jakiej daty będzie to możliwe. Jeżeli z informacji uzyskanych od podmiotu dozorującego wynika, że nie jest możliwe niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd orzeka o odroczeniu wykonania tej kary na czas określony. Łączny okres odroczenia nie może być dłuższy niż rok. Na postanowienie o odroczeniu wykonania kary przysługuje zażalenie. W przypadku dozoru zbliżeniowego lub mobilnego, po uzyskaniu od podmiotu dozorującego informacji, że możliwe jest niezwłoczne rozpoczęcie wykonywania kary, sąd wydaje postanowienie o rozpoczęciu dozoru elektronicznego, w którym:
1) wyznacza termin i określa sposób zgłoszenia przez skazanego gotowości do instalacji środków technicznych;
2) określa, jakie środki techniczne mają zostać zainstalowane.
Skazany ma obowiązek zgłosić podmiotowi dozorującemu, w terminie i w sposób, które zostały określone przez sąd, gotowość do instalacji środków technicznych. Podmiot dozorujący dokonuje niezwłocznej rejestracji zgłoszenia, a także niezwłocznie zawiadamia sądowego kuratora zawodowego oraz sąd o niezgłoszeniu przez skazanego gotowości albo o uchylaniu się skazanego od instalacji środka technicznego (art. 43z § 1 k.k.w.).

Karę w systemie dozoru elektronicznego uznaje się za wykonaną z dniem zakończenia wykonywania tego dozoru, chyba że uchylono zezwolenie na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (art. 43za § 1 k.k.w.).

Jeżeli kara w systemie dozoru elektronicznego została objęta karą łączną, sąd, który orzekł karę łączną, niezwłocznie informuje o tym sąd właściwy w sprawach wykonywania dozoru elektronicznego. Sąd właściwy w sprawach wykonywania dozoru elektronicznego wydaje wówczas polecenie, usunięcia nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub rejestrator przenośnego używanego przez osobę chronioną lub skazanego, chyba że nie jest to celowe ze względu na rodzaj i wymiar orzeczonej kary łącznej (art. 43za § 2 k.k.w.).

Zgodnie z art. 43zaa § 1 k.k.w. sąd penitencjarny uchyla zezwolenie na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli:
1) skazany nie zachowa wyznaczonego terminu na zgłoszenie upoważnionemu podmiotowi dozorującemu gotowości do instalacji środków technicznych, albo uchyla się od niezwłocznego zainstalowania przez podmiot dozorujący rejestratora lub od założenia nadajnika;
2) skazany, odbywając karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, naruszył porządek prawny, w szczególności popełnił przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, lub uchyla się od wykonania obowiązków związanych z dozorem elektronicznym lub innych nałożonych obowiązków, orzeczonego środka karnego, środka kompensacyjnego lub przepadku;
3) odwołano przerwę w wykonaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego z powodu innego niż ustanie przyczyny, dla której przerwa została udzielona;
4) skazany w czasie wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego został osadzony w zakładzie karnym w związku z zastosowaniem tymczasowego aresztowania lub wykonaniem kary w innej sprawie.

Sąd penitencjarny może odstąpić od uchylenia zezwolenia zezwolenie na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, w wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami (art. 43zaa § 2 k.k.w.).

Sąd penitencjarny może uchylić zezwolenie na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli skazany korzystający z zezwolenia na opuszczenie miejsca wykonywania dozoru stacjonarnego na okres nieprzekraczający jednorazowo 7 dni, w miarę potrzeby w asyście osoby najbliższej lub osoby godnej zaufania, niezwłocznie informując o tym prezesa sądu, upoważnionego sędziego lub sędziego penitencjarnego i wprowadzając tę informację do systemu komunikacyjno-monitorującego, nie powrócił do określonego miejsca w wyznaczonym czasie (art. 43zab k.k.w.).

W razie uchylenia zezwolenia na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, sąd penitencjarny orzeka o tym, w jakim zakresie karę pozbawienia wolności należy uznać za wykonaną, uwzględniając zaliczenie na poczet kary okresu objętego systemem dozoru elektronicznego (art. 43zac § 1 k.k.w.).

Skazanego zawiadamia się o obliczonym okresie kary pozbawienia wolności pozostałej do wykonania w zakładzie karnym (art. 43zac § 2 k.k.w.).

W razie uchylenia zezwolenia na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, sąd penitencjarny poleca doprowadzić skazanego do zakładu karnego, o czym należy go pouczyć (art. 43zad k.k.w.).

W razie uchylenia zezwolenia na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego ponowne udzielenie zezwolenia na odbycie kary w tym systemie jest niedopuszczalne w tej samej sprawie (art. 43zae k.k.w.).

W przypadku chęci uzyskania dodatkowej, bardziej szczegółowej analizy konkretnego przypadku, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.