Umowa sponsoringu

Odpowiedzialność biura podróży
20 listopada 2022
Podważenie wydziedziczenia
15 grudnia 2022

Powszechnie używa się dwóch nazw: umowa sponsoringu oraz umowa sponsorska.

Umowa sponsoringu jest umową nienazwaną, konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, odpłatną i wzajemną.

Sąd Apelacyjny w Warszawie przyjął, że „Umowa sponsoringu jako umowa nienazwana przewiduje między innymi zobowiązanie się sponsora do finansowania lub współfinansowania działalności zamierzonej lub realizowanej już przez sponsorowanego, natomiast sponsorowany zobowiązuje się do poinformowania opinii publicznej o finansowaniu lub współfinansowaniu wyżej wymienionej działalności przez sponsora poprzez popularyzowanie oznaczenia indywidualizującego sponsora w obrocie w trakcie tego przedsięwzięcia” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2004 r., VI ACa 709/03).

Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „Sponsoring jest jedną z form promocji. Jego istotą są skojarzenia, dzięki którym pozytywny obraz sponsorowanego przenosi się na sponsora. Znak sponsora towarzyszy imprezom lub działaniu sponsorowanych instytucji. Tak więc sponsoring jest to działanie marketingowe, promujące firmę, usługę lub produkt w związku z wizerunkiem czy prestiżem sponsorowanego, które ma przynieść określone korzyści sponsorowi” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 września 2008 r., II OSK 702/08).

Umowa sponsoringu może łączyć cechy umów nazwanych takich jak umowa darowizny, umowa zlecenia, umowa najmu powierzchni reklamowej, dlatego istotne jest jaki cel strony nadały umowie sponsoringu.

W doktrynie podnosi się, że sponsoring oznacza odpłatne przysporzenie majątkowe w pieniądzach, rzeczach lub usługach, dokonywane przez sponsora na rzecz sponsorowanego, w celu wykonania przez sponsorowanego czynności określonych w umowie, zmierzających do utrwalenia lub zwiększenia renomy sponsora oraz stopnia jego popularności w danym środowisku społecznym, jak również do zwiększenia jego zysków (L. Stecki, Sponsoring, Toruń 2000, s. 144).

W skrócie, sponsoring jest narzędziem marketingowym, służącym budowaniu pozytywnego wizerunku sponsora.

W umowach sponsoringu często spotyka się regulacje dotyczące zezwolenia przez sponsora na posługiwanie się przez sponsorowanego materiałów stanowiących własność przemysłową i intelektualną sponsora.

Sponsoring to forma współpracy, która ma na celu przyniesienie korzyści obu stronom.

Często spotykane są również klauzule lojalności sponsorowanego wobec sponsora oraz sponsora wobec sponsorowanego. Obie strony zobowiązane są powstrzymać się od działań sprzecznych z interesami drugiej strony (K. Kopaczyńska-Pieczniak [w:] A. Kidyba (red.), Umowy w obrocie gospodarczym. Wzory. Komentarze. Orzecznictwo, Warszawa 2015, s. 486-487).

Strony umowy obowiązuje także obowiązek zachowania tajemnicy. Są obowiązane zachować w tajemnicy wiadomości dotyczących drugiej strony, uzyskanych w związku z zawarciem umowy, chyba że zezwoliła ona na ich ujawnienie, przekazanie czy wykorzystanie w określony sposób (K. Kopaczyńska-Piecznia, op. cit., s. 486-487).

Sponsoring jest formą promocji i reklamy oraz pozytywnego kształtowania wizerunku, dzięki którym wykorzystywana jest renoma sponsorowanego, aby wypromować działania sponsora albo zwiększyć jego zyski (lub podtrzymać je na dotychczasowym poziomie).

Przedmiotem sponsoringu jest podmiot (np. sportowiec) albo przedsięwzięcie (np. impreza sportowa).

Istotą sponsoringu jest finansowanie przez sponsora przedsięwzięć sponsorowanego, związanych z jego działalnością, tak by wypromować działania sponsora albo zwiększyć jego zyski.

Sponsoring jest działaniem, które może realnie przyczynić się do zwiększenia obrotów, a przez to zysków sponsora. Promowanie nazwy sponsora wpływa bowiem na rozpoznawanie marki firmy, produktu, a co za tym idzie, zwiększenie jej popularności.

Na mocy umowy sponsoringu, sponsor zobowiązuje się spełnić na rzecz sponsorowanego świadczenie majątkowe (np. zapłata określonej sumy pieniężnej, przeniesienie własności rzeczy, świadczenie określonego rodzaju usług). Natomiast sponsorowany zobowiązuje się do wykonania w interesie sponsora określonych w umowie czynności, których celem jest podniesienie lub utrwalenie renomy sponsora, promowanie wizerunku sponsora (np. umieszczenie logo sponsora na stroju, ubraniach, tablicach informacyjnych, plakatach, bandach okalających boisko, zaproszeniach, biletach, na sprzęcie sportowym, chodzenie w ubraniach od sponsora, występowanie w reklamach sponsora, uczestniczenie w imprezach organizowanych przez sponsora, wspominanie o sponsorze podczas wywiadów itp.) [Zob. K. Kopaczyńska-Piecznia, op. cit., s. 483, 485].

Do takich świadczeń można dodać przekazanie sponsorowi określonej ilości bezpłatnych biletów na imprezę organizowaną przez sponsorowanego, umieszczenie na stronie internetowej sponsorowanego linku do strony internetowej sponsora, umieszczenie banneru/loga sponsora na stronie internetowej sponsorowanego w sekcji partnerzy/sponsorzy, przygotowywanie przez sponsorowanego postów, stories, rolek, zdjęć, filmików z oznaczeniem sponsora, nagranie przez sponsorowanego filmiku dla pracowników sponsora, itp.

W celu realizacji umowy sponsoringu, sponsor powinien zezwolić sponsorowanemu na posługiwanie się jego oznaczeniami (np. logo, nazwa, znak towarowy). Umowa powinna określać sposób i zakres posługiwania się tymi oznaczeniami przez sponsorowanego (K. Kopaczyńska-Piecznia, op. cit., s. 484-485).

Umowa sponsoringu może dotyczyć osoby (najczęściej sportowiec), jak i konkretnego wydarzenia, imprezy (impreza sportowa, event, koncert).

Umowa sponsoringu może zostać zawarta dla realizacji jednego wydarzenia, imprezy, jak i wydarzeń, imprez ciągłych, cyklicznych. Może dotyczyć sponsoringu sponsorowanego na jednej imprezie, wydarzeniu, jak też być sponsoringiem ciągłym, tj. umową zawartą na czas nieokreślony (K. Kopaczyńska-Piecznia, op. cit., s. 487).

Warto określić w umowie sponsoringu jego rodzaj (jednorazowy, długofalowy, strategiczny, z prawem wyłączności, bez prawa wyłączności). Warto również precyzyjnie określić praw i obowiązki. Jeżeli w zamian za pieniądze lub rzeczy, sponsorowany ma umieścić logo na koszulach, czy reklamę na telebimach, warto określić rozmiary logo, rozmiar reklamy, częstotliwość i czas jej wyświetlania.

Można wyróżnić dwa rodzaje sponsoringu:
– sponsoring właściwy – polegający na wzajemnym świadczeniu ekwiwalentnych usług
– sponsoring niewłaściwy – polegający na świadczeniu usług bez ekwiwalentności, będący de facto darowizną (Zob. Pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 lipca 2021 r., 0111-KDIB1-1.4010.181.2021.4.BS, Pismo Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 lipca 2015 r., IBPB-1-3/4510-28/15/AW).

Różnica między sponsoringiem i darowizną polega na tym, że sponsoring jest udzieleniem pomocy, wsparcia finansowego lub rzeczowego w zamian za usługi reklamowe. Jest to umowa dwustronna. Zasadą jest ekwiwalentność świadczeń. Natomiast umowa darowizny polega na przekazaniu środków pieniężnych lub rzeczy, nie otrzymując nic w zamian. Jest to umowa jednostronna. W przypadku umowy darowizny nie można mówić o jakiejkolwiek ekwiwalentności.

Z tych wszystkich względów trudno więc jest mówić o jednym, uniwersalnym wzorze umowy sponsoringu.

Niezwykle ważne jest prawidłowe skonstruowanie umowy sponsoringu, tak aby nie została uznana za umowę darowizny. Nieprawidłowe ukształtowanie umowy sponsoringu będzie skutkować niemożnością zaliczenia kosztów z tej umowy, jako kosztu uzyskania przychodu.

Należy również wskazać, jakie są skutki podatkowe umów sponsoringu.

Pod kątem podatkowym, umowa sponsoringu jest korzystniejsza podatkowo od umowy darowizny. Umowa sponsoringu skutkuje minimalizacją obciążenia podatkowego. Przewagą umowy sponsoringu jest możliwość jej zaliczenia do kosztów przychodu kosztu oraz możliwość odliczenia podatku VAT.

Strony umowy sponsoringu winny rozliczyć się z podatku VAT i podatku dochodowego.

Warto, aby w umowie sponsoringu ustalić równą wartość wzajemnych świadczeń.

Jeżeli umowa sponsoringu przedstawia równą wartość wzajemnych świadczeń tj. ma charakter ekwiwalentny, wówczas podstawą opodatkowania zarówno u sponsora, jak i sponsorowanego jest ta sama wartość.

Jeżeli wartość usług sponsora będzie wyższa, niż wartość usług sponsorowanego, nadwyżka sponsora zostanie potraktowana jako darowizna. Tym samym, nadwyżka nie będzie stanowiła kosztu sponsora (art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) [Pismo Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 27 kwietnia 2009 r., ITPB3/423-64/09/MT]. Powyższa sytuacja dotyczy tak, przekazywania przez sponsora środków pieniężnych, jak i rzeczy.

Jest oczywistym, że aby sponsor mógł zaliczyć sponsoring do kosztów uzyskania przychodu, musi zostać poniesiony w celu uzyskania przychodu, zachowania lub zabezpieczenia jego źródła oraz nie może być wymieniony na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Sponsoring stanowi wydatek na reklamę, a zatem nie ma przeszkód, aby stanowił koszt uzyskania przychodu.

Aby móc zaliczyć sponsoring jako koszt, tak jak każdy wydatek, musi być właściwie udokumentowany (umowa, rachunek, faktura).

W zależności od sytuacji, sponsorowany może być przedsiębiorcą i prowadzić działalność gospodarczą (np. piosenkarka, sportowiec) albo być osobą, która nie prowadzi działalności gospodarczej (np. młody sportowiec). Jeżeli sponsorowany prowadzi działalność gospodarczą, wartość usługi przekazywanej przez sponsora jest przychodem sponsorowanego. Natomiast jeżeli sponsorowany nie prowadzi działalności gospodarczej, przychód ze sponsoringu jest kwalifikowany jako „inne przychody”. W takiej sytuacji sponsor nie jest płatnikiem podatku. Przekazuje jedynie sponsorowanemu i jego US informację podatkową (PIT-8C).

Kwestia podatku VAT musi być rozpatrywana w dwojaki sposób. Jeżeli sponsoring dotyczy przekazywania pieniędzy za reklamę, sponsor nie rozlicza podatku VAT. Jeżeli jednak sponsor przekazuje rzeczy lub usługi, działanie takie na gruncie ustawy o VAT jest traktowane jako sprzedaż. Zapłatą jest usługa sponsorowanego. Jeżeli sponsorowany jest przedsiębiorcą, będzie mógł na podstawie faktury VAT odliczyć podatek VAT na wydatki związane ze sprzedażą opodatkowane podatkiem VAT.

W zakresie podatku dochodowego sponsor od wartości brutto kwoty sponsoringu odejmuje VAT, otrzymując wartość netto i taką kwotę rozlicza jako koszt uzyskania przychodu i co za tym idzie, obniża podstawę opodatkowania.

Przekazanie pieniędzy w zamian za reklamę (usługę) jest usługą w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Po otrzymaniu faktury od sponsorowanego, sponsor może podatek z faktury rozliczyć na zasadach ogólnych jako podatek naliczony.

Przekazanie darowizny nie stworzy skutków podatkowych na gruncie ustawy o VAT (pieniądz nie jest towarem). W przypadku darowizny podatnik nie będzie mógł ująć w kosztach podatkowych wydatków poniesionych na zakup towarów przekazanych obdarowanemu (art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT).

Sponsor może odliczyć naliczony i zapłacony podatek VAT.

W przypadku sponsoringu polegającego na przekazaniu środków pieniężnych, sponsor może ex lege nie być zobligowany do płatności podatku VAT. Możliwe jest, że jeżeli wartość sprzedaży sponsora nie przekroczyła 200.000 zł w poprzednim roku podatkowym, to sponsor będzie korzystał ze zwolnienia podmiotowego, a tym samym nie będzie płatnikiem podatku VAT (pod warunkiem, że nie należy do grupy podmiotów, których zwolnienie to nie obowiązuje). W takiej sytuacji, sponsor nie będzie obowiązany do zapłaty podatku VAT od przekazanych środków pieniężnych na rzecz sponsorowanego. W takim wypadku wypadek sponsora (sponsoring) w całości będzie kosztem uzyskania przychodu.

Jeżeli sponsor jest czynnym podatkiem podatku VAT, sponsor obniży kwotę podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego. Pozostała kwota będzie możliwa do rozliczenia jako koszty uzyskania przychodu.

Jeżeli jednak sponsor zamiast pieniędzy przekazuje towary (rzeczy) lub usług, to w takim wypadku będzie musiał wystawić fakturę VAT.

Gdy sponsor przekaże towary (rzeczy) lub usługi, sponsor obniży kwotę podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego. Pozostała kwota będzie możliwa do rozliczenia jako koszty uzyskania przychodu.

Darowizna jest najmniej korzystna opcją. W takim wypadku sponsor nie ma możliwość zaliczenia wydatków (darowizny) do kosztów uzyskania przychodu, ani też obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Polecam przykłady i wyliczenia przedstawione w artykule „Opodatkowanie sponsoringu: rzeczywisty koszt mniejszy niż poczyniona inwestycja” (http://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/848692,opodatkowanie-sponsoringu-rzeczywisty-koszt-mniejszy-niz-poczyniona-inwestycja.html).

W przypadku chęci uzyskania dodatkowej, bardziej szczegółowej analizy konkretnego przypadku, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.