Postanowienie Sądu Najwyższego w sprawie reprezentowania dziecka w postępowaniu karnym przez jednego z rodziców przeciwko drugiemu rodzicowi o przestępstwo niealimentacji

W dniu 25 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy w sprawie I KZP 4/20 postanowił odmówić podjęcia uchwały w odpowiedzi na przedstawione zagadnienie prawne:
„Czy w sprawach o przestępstwo z art. 209 k.k. („niealimentację”) małoletni pokrzywdzony może być reprezentowany przez jednego z rodziców w sytuacji gdy oskarżonym (podejrzanym) jest drugi z rodziców, czy też w sytuacji takiej drugi z rodziców nie może reprezentować pokrzywdzonego dziecka, a do zapewnienia małoletniemu pokrzywdzonemu należytej reprezentacji konieczne jest ustanowienie dla niego kuratora zgodnie z wymogami art. 98 § 2 i 3 oraz 99 k.r.i o.?”.

Sąd Najwyższy wskazał, że „Czynności prawne podejmowane przez przedstawiciela małoletniego pokrzywdzonego (dziecka) w postępowaniu karnym prowadzonym o przestępstwo z § 1 lub 1a art. 209 k.k. przeciwko rodzicowi dziecka, są czynnościami prawnymi dotyczącymi m.in. należnych dziecku od tego rodzica środków utrzymania i wychowania, w rozumieniu art. 98 § 2 pkt 2 k.r.o., zatem prawa małoletniego w tym postępowaniu może wykonywać drugi z rodziców”.

Powyższe stanowisko jest spójne z dotychczasowy orzeczeniami Sądu Najwyższego.

W dniu 30 września 2010 r. Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął w sprawie I KZP 10/10 uchwałę, w uzasadnieniu której wskazał:
„Po drugie, treść art. 98 § 2 pkt 2 in fine k.r.o. – zgodnie z którym to unormowaniem wyłączenie możliwości reprezentacji dziecka przez jednego z rodziców nie dotyczy czynności dotyczących należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania – oraz wielokrotnie już eksponowana w niniejszej uchwale potrzeba zachowania konsekwencji w odesłaniu systemowym, przemawiają za odmiennym spojrzeniem na możliwość złożenia wniosku o ściganie w imieniu małoletniego pokrzywdzonego przez jednego z rodziców w wypadku popełnienia przez drugiego z rodziców występku określonego w art. 209 § 1 k.k., czyli tzw. przestępstwa niealimentacji”.

Art. 98 § 2 pkt 2 k.r.o. stanowi, że żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania.

W przypadku chęci uzyskania dodatkowej, bardziej szczegółowej analizy konkretnego przypadku, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.