Koszty obsługi prawnej przedsiębiorcy jako koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej

Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) orzekł, że „Koszty obsługi prawnej przedsiębiorcy stanowią koszty pośrednie związane z przychodem uzyskanym z prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej (art. 22 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.). Nie ma przy tym znaczenia czy tego rodzaju wydatki ponoszone są na bieżącą obsługę prawną, czy też ponoszone są w związku z ustanowieniem pełnomocnika do reprezentowania przedsiębiorcy w konkretnych sprawach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2015 r., II FSK 865/13).

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.d.o.f.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f.

Jak stwierdził NSA, ustawodawca w art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. nie definiuje pojęcia kosztu uzyskania przychodu przez nazwanie go „wydatkiem”. Dla zdefiniowania pojęcia kosztu uzyskania przychodu używa sformułowania „koszt poniesiony” (w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów). Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2015 r., II FSK 865/13, pkt 6.4.).

NSA jednoznacznie stwierdza w przywołanym wyroku, że „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego za pozbawione usprawiedliwionych podstaw należało uznać stwierdzenie, że wynagrodzenie pełnomocnika reprezentującego stronę przed organem kontroli skarbowej obiektywnie nie przyczyniło się do osiągnięcia przez stronę przychodu, nie posłużyło też zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Do takiego stwierdzenia nie upoważnia bowiem treść analizowanego przepisu art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f.” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2015 r., II FSK 865/13, pkt 6.4.).

Koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to koszty poniesione w dążeniu do osiągnięcia przychodów. Istotą kosztów ponoszonych w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów jest ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Zabezpieczenie, jak również zachowanie źródła przychodów pozwala na osiąganie w przyszłości przychodów z danego źródła. Tym samym – koszty ponoszone w celu zabezpieczenia (zachowania) źródła przychodów są ostatecznie kosztami ponoszonymi pośrednio w celu uzyskania przychodów (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2015 r., II FSK 865/13, pkt 6.5.).

Do kategorii kosztów poniesionych w celu zabezpieczenia (zachowania) źródła przychodów – zgodnie z utrwalonym orzecznictwem – należy zaliczyć m.in. płace, narzuty na płace pracowników zarządu, koszty biurowe, koszty podróży służbowych pracowników zarządu, koszty wynajmu lokali biurowych, koszty obsługi księgowej, prawnej, notarialnej, szkoleń pracowników zarządu, opłaty za usługi i świadczenia związane z administrowaniem, podatki kosztowe, koszty reprezentacji, koszty reklamy i marketingu (Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 stycznia 2011r., II FPS 6/10, Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2012r., II FSK 1706/10, Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 stycznia 2013r., II FSK 2056/12, Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2015 r., II FSK 865/13, pkt 6.7.).

W przypadku chęci uzyskania dodatkowej, bardziej szczegółowej analizy konkretnego przypadku, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.